40% trong số 422 học sinh cấp 3 được tạp chí Challenges phỏng vấn cho rằng sau này họ sẽ làm một nghề khác với ước mơ hiện nay. Những nghề mà họ ưa thích là bác sĩ (12%), nghệ sĩ (11%), kỹ sư (10%), phóng viên (9%), kinh doanh (8%).

Tuy nhiên chưa bao giờ người ta nghe một thiếu niên tuyên bố: “Khi lớn lên tôi sẽ là giám đốc tiếp thị, cán bộ kinh doanh hay kỹ sư”

Theo Jacky Châtelain, Tổng Giám đốc Hiệp hội Vì việc làm của cán bộ (APEC): "Khi tuyển dụng, trước tiên các xí nghiệp đòi hỏi sự đa năng. Chẳng hạn trong lĩnh vực kinh doanh, các công ty cần những người trí thức biết hành động. Họ vừa phải hiểu biết nhu cầu của khách hàng, nghiên cứu, bán kết quả và đảm trách những dịch vụ phụ thêm”.

Như thế, đã hết thời người kiểm soát viên chỉ chúi mũi vào các con số hay nhà nghiên cứu chỉ biết đến những ống nghiệm. “Ngày trước viên kế toán chỉ ru rú trong góc của mình. Giờ đây họ phải biết giao tiếp, thấu hiểu dự án, quản lý một nhóm nhân viên” - Chủ tịch Tổng Giám đốc Thierry Carlier-Lacour của Văn phòng Tuyển dụng Robert Half nhận định. Và nhà tin học phải hiểu rõ lĩnh vực mà anh ta đang làm việc.

Và nhu cầu về tính đa năng đó ảnh hưởng đến mọi ngành nghề. "Sự thay đổi triệt để trong thế giới việc làm đã dẫn đến sự biến mất khái niệm “nghề” theo nghĩa chính xác của nó" - nhà xã hội học Francoise Piotet giải thích. Khi tuyển dụng nhân viên, xí nghiệp không lập luận theo "nghề nghiệp” mà là “khả năng".

Một tiêu chuẩn khác trong tương lai: Óc tưởng tượng.

Sau đây là một số nghề mà giới trẻ ưa thích hoặc các xí nghiệp thật sự cần đến:

- Trưởng phòng sản phẩm: Người này thực hiện các nghiên cứu về thị trường, xác định sản phẩm cần tạo ra, theo dõi sự triển khai cho đến khi tung ra thị trường và thảo bản hướng dẫn dành cho khách hàng. Các hãng sản xuất và ngành dược rất cần loại nhân viên này. Họ tuyển dụng những sinh viên tốt nghiệp trường thương mại. Mức lương hằng năm từ 25.000 - 35.000 euro với người mới và hơn 40.000 euro với người có kinh nghiệm.

- Nhà nghiên cứu: Ngành nghiên cứu Pháp rất cần chất xám. Một cuộc điều tra mới đây cho thấy sẽ có hơn 40% số nhà nghiên cứu nghỉ hưu từ đây đến năm 2014, tức có 265.000 chỗ làm trống. Mức lương hằng năm là 22.800 euro với người mới và 41.500 euro vào cuối sự nghiệp.

- Bác sĩ phẫu thuật: Bác sĩ phẫu thuật và bác sĩ gây mê hồi sức nằm trong số các nghề đang thiếu trong ngành y. Năm nay đến 800 chỗ trống nhưng chỉ có 250 ứng viên. Điều khiến người ta nản lòng là thời gian học tập dài, phải trực đêm và dễ gặp nguy cơ nếu mắc sai lầm. Mức lương hằng năm từ 46.500 - 84.500 euro.

- Chuyên viên thương mại: Kỹ sư thương mại quản lý một khu vực địa dư hay hoạt động, đề ra chiến lược kinh doanh, phát triển doanh số. Mức lương hằâng năm từ 20.000 - 35.000 eưro với 4 - 7 năm kinh nghiệm, cộng thêm tiền thưởng có thể hơn 50% lương cố định.

- Khai thác dữ liệu. Biết rõ khách hàng là ưu tiên của các xí nghiệp. Vì thế việc phân tích dữ liệu là một lĩnh vực của tương lai. Nghề này ngày càng chuyên sâu hơn: Chuyên viên địa dư tiếp thị nghiên cứu nơi đặt chi nhánh của công ty để thu được lợi cao, chuyên viên profiler nắm bắt thói quen của khách hàng, chuyên viên khai thác dữ liệu tận dụng tối đa dữ liệu có thể sử dụng để tiếp thị. Mức lương hằng năm từ 35.000 euro với người mới và hơn 60.000 euro với người có kinh nghiệm.

- Chuyên viên thiết lập phần mềm: Người này lập ra các phần mềm tin học, đưa vào sử dụng và theo dõi tiến trình ứng dụng. Anh ta phải biết lắng nghe, hiểu rõ nhu cầu của xí nghiệp, các nhân viên hay khách hàng. Anh ta phải dễ dàng học những ngôn ngữ lập trình mới và nhạy bén với các yêu cầu. Mức lương hằng năm là 28.000 euro với người mới và hơn 30.000 euro sau 2 năm.

- Luật gia: Với sự pháp chế hóa xã hội và gia tăng các đạo luật, chẳng xí nghiệp nào lại không hiểu biết luật. Người luật gia bảo đảm rằng xí nghiệp tuân thủ pháp luật, dù là về những sản phẩm hay hợp đồng. Anh ta phân tích các hồ sơ, thảo văn bản. Mức lương hằng năm từ 30.000 - 32.000 euro cho người mới.

- Bác sĩ: Săn sóc mọi người, đó là một nghề cao quý. Nghề này đang rất thiếu người vì sự nghỉ hưu ồ ạt của những bác sĩ già. Có thể nói rằng các bác sĩ tương lai không sợ bị thất nghiệp. Mức lương hằng năm là 25.000 euro cho bác sĩ chụp X-quang, 95.000 euro cho bác sĩ tim mạch, 66.000 euro cho bác sĩ phụ khoa, 63.000 euro cho bác sĩ tổng quát.

- Giáo sư: Nghề này cũng đang rất thiếu người: Trong năm 2004 cần đến 13.000 người và khuynh hướng này sẽ còn tiếp tục nhiều năm nữa. Mức lương hằng năm là 15.300 euro cho người mới và 34.300 euro vào giai đoạn cuối sự nghiệp.

- Chuyên viên tính toán bảo hiểm: Xuất hiện cùng với ngành bảo hiểm nhân thọ, nghề này đã trở thành một nhân tố thiết yếu trong thế giới kinh tế. Trọng trách của người này là hoạch định tương lai, ước tính nguy cơ rủi ro về tài chính trong hợp đồng bảo hiểm. Mức lương hằng năm là 38.000 euro cho người mới và 53.000 euro từ năm thứ 3.

- Nha sĩ: Nghề này đòi hỏi nhiều năm học tập và thực hành. Mức lương hằng năm là 35.000 euro cho người mới và từ 59.000 đến 130.000 euro cho bác sĩ chỉnh hình răng.

- Dược sĩ: Đây là người duy nhất có thẩm quyền bào chế và cung cấp thuốc do bác sĩ kê toa. Dược sĩ có thể làm việc trong phòng xét nghiệm hay trong ngành nghiên cứu dược phẩm. Mức lương hằng năm từ 35.000 - 120.000 euro.

- Kiến trúc sư: Vẽ các sơ đồ nhà, góp công cho chúng mọc lên từ đất... Vì giấc mơ đó, rất nhiều cô cậu tú cố chen chân vào 22 trường kiến trúc trên khắp nước Pháp. Nhưng họ phải trải qua ít nhất là 6 năm học. Mức lương hằng năm từ 22.000 - 24.000 euro.

- Trưởng phòng quảng cáo: Ở văn phòng, người này sẽ tư vấn cho khách hàng, thương lượng giá cả của chiến dịch quảng cáo và cùng với các "chuyên viên kế hoạch” đề ra chiến lược quảng cáo. Trước nhất trưởng phòng phải hiểu nhu cầu của khách hàng và biết thích nghi với yêu cầu, đồng thời phải liên hệ với các phòng ban khác như kế hoạch truyền thông đại chúng, sáng tạo, sản xuất video clip quảng cáo... Mức lương hằng năm từ 18.500 đến 36.500 euro lúc đầu và từ 33.000 đến 66.500 euro cho một giám đốc.

- Tạo video game: Người lập trình trò chơi video xác lập cấu trúc chung của trò chơi và phải chịu trách nhiệm về sự hấp dẫn để lôi cuốn khách hàng. Mức lương hằng năm từ 16.800 đến 25.800 euro cho người mới. Sau 5 năm, lương có thể tăng gấp đôi.

- Phóng viên: Người phóng viên ngày nay không chỉ đi khắp thế giới để săn lùng những tin giật gân, mà phải bao quát mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, công nghiệp... Có phóng viên truyền thanh (9%), truyền hình (9%), báo chí quốc gia (9%) báo chí địa phương (18%) và nhất là báo chí chuyên ngành (42%). Mức lương hằng năm bình quân là 33.800 euro.